Tổng quan về dầu máy biến áp

Dầu máy biến áp là gì?

Dầu máy biến áp (còn gọi là dầu cách điện, dầu máy biến thế) là loại vật liệu hoạt động như một chất làm mát (tản nhiệt), bảo quản lõi và cuộn dây của máy biến áp. Đặc tính của dầu máy biến áp là:

- Tính cách điện tốt, ổn định ở nhiệt độ cao.

- Độ bền điện môi cao, độ dẫn nhiệt và ổn định hóa học tốt.

- Khả năng ngăn chặn quá trình oxy hóa của lớp cách điện bằng giấy xenlulo.

Các loại dầu máy biến áp thông dụng

Các loại dầu máy biến áp chuyên dụng được pha chế từ gốc dầu khoáng hoặc dầu gốc tổng hợp chất lượng cao cùng phụ gia.

-  Dầu máy biến áp gốc parafinic được ưa chuộng vì có giá thành thấp, đảm bảo tính chất bền nhiệt, bền oxy hóa. Tuy nhiên, không thích hợp dùng cho vùng khí hậu lạnh vì dầu này có chứa thành phần sáp với nhiệt độ đông đặc cao.

- Dầu máy biến áp gốc naphthenic có tính cách điện, ổn định hóa học và dập hồ quang cao, thường dùng cho máy cắt hoặc bộ điều chỉnh dưới tải (OLTC) và máy biến áp làm việc ở khu vực khí hậu lạnh, nhiệt độ thấp.

- Dầu tổng hợp gốc ester và silicone có khả năng chống cháy cao hơn nên được sử dụng cho các máy biến áp đặt bên trong các tòa tiêu chuẩn PCCC cao hoặc đặt trên các công trình ngoài khơi yêu cầu dầu dễ phân hủy sinh học (ester).

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều thương hiệu dầu MBA như: Shell, Total, Castrol, Petrolimex, PV Oil, VHP, Mobil,... Quý khách có thể liên hệ  HOTLINE 0903 924 986 để được tư vấn lựa chọn dầu MBA phù hợp với thiết bị và nhu cầu.  

Khi nào cần thay dầu máy biến áp? 

Công dụng của dầu máy biến áp là nâng cao khả năng cách điện của vật liệu cách điện rắn bên trong máy biến áp và cải thiện điều kiện tản nhiệt do tổn hao công suất trong máy sinh ra. Để đảm bảo dầu MBA phát duy công dụng tốt, phải đảm bảo các chỉ tiêu kỹ thuật theo yêu cầu như: độ nhớt, trị số axxit, tạp chất, độ bền điện, nhiệt độ bùng cháy, tổn hao điện môi , màu sắc của dầu…

TÌM HIỂU THÊM: Thí nghiệm dầu máy biến áp.

Các trường hợp cần phải chú để bổ sung dầu, lọc dầu hoặc thay dầu máy biến áp là:

- Thí nghiệm dầu máy biến áp không đạt thì cần thay thế dầu mới đạt chuẩn.

- Máy biến áp bị thiếu dầu, dầu máy biến áp bị hao hụt trong quá trình vận hành, xảy ra sự cố máy biến áp bị chảy dầu, rò dầu,... có thể căn cứ vào tình trạng thực tế để đưa ra phương án châm dầu máy biến áp hoặc thay dầu mới.

- Phát hiện tình trạng sứ đầu vào bị bể, gãy ty sứ, nghi ngờ dầu bị nhiễm ẩm thì cần kiểm tra lại mẫu dầu theo quy định và có hướng xử trí phù hợp.

Khi phát hiện máy biến áp bị sự cố do thiếu dầu, dầu kém chất lượng, quý khách có thể liên hệ với LQS để được tư vấn bảo dưỡng sửa chữa máy biến áp nhanh chóng và tiết kiệm: HOTLINE 0903 924 986

Quy trình thay dầu máy biến áp

Các bước thay dầu máy biến áp

Bước 1: Xả dầu cũ khỏi máy biến áp trước khi thay thế.

Bước 2: Dầu mới được lấy từ thùng, chứa vào can để dễ dàng thực hiện.

Bước 3: Lọc dầu máy biến áp.

Bước 4: Bơm dầu máy biến áp.

Bơm dầu máy biến áp chân không

Các máy biến áp có cấp điện áp từ 110 kV trở xuống có thể bơm dầu không cần tạo chân không trong máy. Trong trường hợp này cần lưu ý không để nhiệt độ dầu cao hơn nhiệt độ ruột máy. Tốt nhất là bơm dầu vào ruột máy bằng thiết bị lọc dầu được đấu vào van đáy máy biến áp. Tất cả các nút xả khí phía trên mặt máy đều phải mở hết. Bơm dầu vào với tốc độ không quá 3 tấn / giờ cho tới khi dầu xuất hiện ở các điểm xả khí thì đậy các nút xả khí lại. Khi mức dầu trong bình dầu phụ cao hơn mức vận hành từ 30 – 40 mm thì ngừng bơm dầu vào máy. Để dầu trong máy ổn định trong 12 giờ sau đó lại tiến hành xả khí một lần nữa.

Bơm dầu máy biến áp có hút chân không hoàn toàn

Các máy biến áp dưới 220 kV có vỏ máy không chịu được chân không tuyệt đối. Việc bơm dầu vào các máy biến áp này thực hiện như sau:

- Đấu bơm chân không vào một mặt bích trên máy. Đề phòng trường hợp dầu chân không từ bơm chân không phun ngược vào ruột máy biến áp khi ngừng bơm chân không sự cố và đồng thời để ngăn không cho dầu biến áp bị hút theo không khí ra ngoài cần đặt một bình trung gian ở giữa máy biến áp và bơm chân không.

- Bình đầu phụ và ống phòng nổ không đấu vào máy biến áp. Các mặt bích này phải được đậy kín bằng bích công nghệ.

- Dầu được bơm vào từ phía trên của máy biến áp để khi phun vào ruột máy sẽ tạo thành các dòng dầu nhỏ tạo thuận lợi cho các khí và hơi nước thoát ra ngoài trong chân không.

- Kiểm tra độ kín vỏ máy bằng cách tạo chân không 350mmHg và đóng van để trong 1 giờ. Máy được coi là kín nếu chân không không giảm quá 30mmHg.

- Không sử dụng máy lọc ép hoặc lọc ly tâm không có chân không để bơm dầu vào máy vì các loại máy này có thể đưa không khí vào máy biến áp. Đường ống dẫn dầu phải chịu được chân không.

- Mức dầu trong máy được quan sát bằng một ống thuỷ công nghệ có hai đầu đấu vào điểm trên và dưới máy biến áp nhờ ống cao su chịu áp lực hoặc bằng cách lắp hai đồng hồ áp kế chân không vào điểm trên và dưới máy biến áp rồi tính chiều cao cột dầu nhờ biết độ chênh lệch giữa chỉ số của hai đồng hồ kể trên.

- Bơm dầu vào máy thực hiện thành 3 giai đoạn: Đầu tiên hút chân không ruột máy trong 2 giờ ở mức 350 mmHg. Sau đó bơm dầu vào máy với tốc độ không quá 3 tấn/giờ cho tới khi dầu cách mặt máy 150 –200 mm thì dừng lại, hút chân không mặt thoáng dầu trong 2 giờ ở 350 mmHg. Lượng dầu còn lại bổ sung vào máy thông qua bình dầu phụ cho đến khi đạt mức vận hành. Sau khi bơm dầu vào máy 12 giờ cần mở các điểm xả khi còn sót lại.

Bơm dầu vào máy biến áp trong chân không tuyệt đối

Thông thường các máy biến áp từ 220 kV trở lên có vỏ chịu được chân không tuyệt đối.Việc bơm dầu vào các máy loại này được phân biệt ra hai cách: Bơm dầu vào các máy có màng chất dẻo bảo vệ dầu và bơm dầu vào các máy không có màng chất dẻo.

1. Bơm dầu vào máy không có màng chất dẻo:

Các phần việc thực hiện tương tự như khi bơm dầu vào máy có hút chân không hoàn toàn:

- Lắp ống dầu công nghệ hoặc 2 áp kế chân khôg để báo mức dầu,lắp bình trung gian và bơm chân không, đấu ống dẫn dầu vào phía trên mặt máy. 

- Đối với các bộ điều áp dưới tải cần nhớ đấu ống hút chân không vào cả hai phía trên và dưới ống phòng nổ của khoang dập lửa.

- Tạo chân không 755 mmHg trong máy rồi đóng van lại. Máy được coi là kín nếu sau 1 giờ chân lhông trong máy không giảm xuông quá 750 mmHg.

- Hút chân không máy trong 20 giờ ở 755 mmHg.

- Bơm dầu vào máy với tốc độ không quá 5 tấn/giờ nếu la dầu chưa khử khí và không hạn chế tốc độ nếu bơm dầu bằng thiết bị khử khí chân không. Nhiệt độ dầu bơm vào máy là 40 – 50 độ C.

- Ngừng bơm khi dầu đã ngập ruột máy. Hút chân không mặt thoáng dầu đến 755 mmHg trong 10 giờ nếu là dầu chưa khử khí và 2 giờ nếu là dầu đã khử khí.

- Ngừng bơm chân không, phá chân không mặt thoáng dầu qua bình Silicagen.

- Lắp bình dầu phụ, ống phòng nổ... và bổ sung dầu đến mức vận hành qua đường bình dầu phụ. 

- Sau 12 giờ tiến hànhlấy mẫu dầu và xả khí đọng qua các nút xả khí trên máy.

2. Bơm dầu vào máy có màng chất dẻo bảo vệ dầu:

- Đường ống hút chân không đấu vào vị trí rơ le ga của máy.

- Các phần việc tiến hành tương tự như ở mục a.

- Hút chân không máy trong 20 giờ ở 755 mmHg.

- Bơm dầu vào máy qua van xả dầu ở đáy máy. Dầu bơm vào máy bắt buộc phải qua thiết bị khử khí chân không, tốc độ bơm dầu không hạn chế.

- Hút chân không mặt thoáng dầu trong 2 giờ ở 755 mmHg.

- Lắp bình dầu phụ có màng chất dẻo bên trong, lắp rơ le ga và các đoạn ống nối.

- Bơm dầu vào bình dầu phụ đến mức tối đa.

- Mở van liên thông giữa bình dầu phụ và rơ le ga. Mở nút xả khí của rơ le ga xả hết khí đọng.

- Mở van liê thông giữa rơ le ga và thùng máy để dầu từ bình dầu phụ xuống đầy máy.

- Bơm dầu vào bình dầu phụ đến mức vận hành.

- Sau 12 giờ xả khí đọng tại các nút xả và lấy mẫu dầu để kiểm tra.

Trên đây là thông tin chia sẻ của LQS về quy trình thay dầu máy biến áp. Để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ quản lý dầu máy biến áp chuyên nghiệp, quý khách có thể liên hệ HOTLINE 0903 924 986