Sửa Chữa Phụ Kiện Máy Biến Áp

Trong cấu trúc của máy biến áp, các phụ kiện cũng đóng một vài trò hết sức quan trọng. Thống kê cho thấy có tới 20% trường hợp máy biến áp bị hư hỏng, sự cố bắt nguồn từ vấn đề từ phụ kiện MBA. Do đó, việc kiểm tra phụ kiện máy biến áp và sửa chữa khi phát hiện hư hỏng là cần thiết để giúp máy vận hành hiệu quả lâu dài.

Thông thường việc sửa chữa các phụ kiện máy biến áp được thực hiện khi:

- Đại tu định kỳ máy biến áp.

- Đại tu phục hồi máy biến áp.

- Phát hiện phụ kiện máy biến áp bị hư hỏng, hoạt động sai lệch, xuống cấp.

- Tiến hành song song với công tác rút ruột máy biến áp và sửa chữa.

1. Sửa chữa vỏ máy biến áp

Bắt đầu từ việc kiểm tra xác định chỗ chảy dầu trên vỏ máy, đánh giá chất lượng các đường hàn vỏ máy. Để xác định chỗ chảy dầu cần dùng xăng tẩy sạch điểm nghi ngờ, sau đó bôi phấn lên một mặt còn mặt kia bôi dầu hoả.

- Hàn hồ quang: Điểm chảy dầu khắc phục bằng cách hàn hồ quang.

- Vá vỏ MBA bằng vật liệu phi từ tính: Đối với các máy biến áp từ 220 KV trở lên, vỏ máy có nhiều chỗ làm bằng vật liệu phi từ tính. Trường hợp này phải dùng que hàn thép không gỉ. Nếu ruột máy còn nằm trong vỏ thì phải hàn khi đã bơm dầu ngập chỗ hàn ít nhất 200-250mm để tránh hoả hoạn.

- Khắc phục vết rạn nứt trên vỏ máy bằng cách dán keo epôxi: Để tăng độ bền, giảm co ngót và giảm sự chênh lệch của hệ số gi ãn nở nhiệt, cần trộn lẫn vào epôxi bột kim loại cùng bản chất với kim loại vỏ máy. Chỗ cần gắn epôxi phải được đánh sạch, tẩy hết dầu mỡ bằng xăng hay axêtôn. Nếu trong vỏ máy có dầu thì cần tạo chân không không sâu lắm trong máy để dầu ngừng chảy. Trước khi gắn, điểm chảy dầu nên được đốt nóng đến 50-600C bằng đèn sấy. Thời gian đông cứng của epôxi ước tính 24 giờ. 

Nắn lại các chỗ cong vênh, lồi lõm trên vỏ máy. Vệ sinh sạch sẽ bằng xăng và lau khô. Bên trong vỏ máy sơn bằng sơn men đặc biệt chịu dầu, bên ngoài sơn bằng sơn chịu tác động của khí quyển màu sáng. Ta-rô lại ren của các lỗ tren vỏ máy. Thay toàn bộ các gioăng của các mặt bích.

2. Sửa chữa thùng dầu phụ máy biến áp

- Nếu thùng dầu phụ có cửa người chui vào thì mở ra để chui vào cạo gỉ hoặc dùng hàn hơi khoan một lỗ người chui trên thùng dầu phụ. Để tiện cạo gỉ và vệ sinh dùng bàn chải sắt và xăng đánh sạch bên trong.

- Sơn thùng dầu phụ như sơn vỏ máy.

- Nếu dùng dầu phụ có túi chất dẻo thì kiểm tra độ kín của túi này. Trường hợp túi bị chân kim thì đặt gioăng cao su từ hai phía rồi xỏ bulông qua bắt chặt lại.

- Thông rửa, vệ sinh ống thuỷ nhìn dầu hoặc kiểm tra đồng hồ mức dầu.

- Sau khi đã lắp ráp lại các chi tiết tiến hành thử độ kín thùng dầu phụ bằng cột dầu cao 1,5m trong vòng 20 phút.

3. Sửa chữa ống phòng nổ

- Ống phòng nổ cần được vệ sinh , sơn lại.

- Thay gioăng, thay kính nếu vỡ. 

- Gioăng phải được bôi nhựa bakêlít khi đặt vào nếu không có kính đúng tiêu chuẩn có thể thay bằng lá đồng mỏng 0,1-0,25mm, ống phòng nổ được thử độ kín bằng cách lộn ngược lại và đổ đầy dầu, để trong một giờ.

4. Sửa chữa van an toàn, van cắt nhanh

- Tháo van an toàn, van cắt nhanh.

- Kiểm tra, vệ sinh, lau khô van an toàn- van cắt nhanh và thay gioăng nếu cần.

- Van an toàn cần kiểm tra lại, lực tác động bằng lực kế, van cắt nhanh kiểm tra tác động theo tín hiện điện.

5. Sửa chữa dàn cánh làm mát kiển QG và D

- Xem xét bên ngoài dàn cách, kiểm tra các mối hàn, gioăng, lớp sơn phủ, các van cách, các nút xả...

- Lớp chất cáu bẩn ngoài dàn cánh có thể làm sạch bằng cách cạo sạch hoặc ngâm vào dung dịch 10-15% xút nóng 60-700C rồi rửa nước sạch.

- Bên trong dàn cánh rửa bằng dầu nóng 60-70 độ C trong 1-1,5 giờ.

- Dàn cánh khi tráng rửa được treo dựng đứng, dầu tuần hoàn trong cánh bằng cách bơm qua máy lọc ép.

- Kiểm tra giấy lọc nếu không còn bết bẩn là đạt.

- Nếu cách làm mát bị chảy dầu ta có thể hàn lại bằng hàn hồ quang hoặc bằng keo epôxi như đối với vỏ máy biến áp. Cánh làm mát được thử độ kín bằng cột dầu có độ cao bằng khoảng cách từ điểm dưới cùng của dàn cánh trong trạng thái làm việc đến điểm trên cùng của bình dầu phụ cộng thêm 0,5m hoặc dùng bơm dầu tay tạo áp suất dầu tương đương trong vòng 15 phút. Sau khi thử độ kín xong cần dùng mặt bích đẩy kín cánh làm mát lại. Để chèn kín dầu ở các nút xả có thể sử dụng tết gai hoặc tết amiăng tẩm nhựa bakêlít phơi khô. 

- Kiểm tra các van cánh thay gioăng, thay tết van.

- Kiểm tra các động cơ quạt gió.

- Kiểm tra độ cân bằng của các cánh quạt làm mát như sau: 

+ Bắt vào trục cánh quạt 1 êcu đặc biệt, ê cu này có thể giữ được một mũi kim chỉ hướng. Chỉnh định sao cho mũi kim chỉ dọc theo một trong các cánh quạt gá vào gioăng cánh một công- sơn mà ở đầu của nó có ốc điều chỉnh. Cần phải làm sao để giữ mũi kim và đầu ốc điều chỉnh có khe hở 0,1 mm.

+ Đóng điện động cơ và kiểm tra xem mũi kim có quệt vào ống chính không. Nếu không thì chuyển sang kiểm tra cánh khác. Nếu có thì ở hướng ngược với mũi kim đổ một miếng nến sáp. Khối lượng miếng nến điều chỉnh sao cho sự va quệt phải chấm dứt.

+ Chuyển sang kiểm tra cánh khác lần lượt cứ như vậy cho đến hết.

+ Tháo cánh đã được cân bằng ra và hàn một miếng kim loại có khối lượng tương đương thay cho miếng nến.

Kiểm tra, sửa chữa bộ làm mát kiểu KD: Mở các hộp ống ghép của dàn cánh và dùng que có quấn dây thép thông rửa các ống làm mát. Xử lý các ống bị chảy dầu. Thử áp lực

các cánh làm mát bằng dầu biến áp ở 2-3kg/cm2. Dùng máy lọc dầu tuần hoàn dẫn qua cánh để tráng rửa, khi nào dầu đạt tới độ cách điện 45KV thì có thể ngừng rửa cánh. Tuyệt đối không dùng bơm tuần hoàn của máy biến áp để tráng rửa các cánh làm mát. 

Kiểm tra, sửa chữa bộ làm mát kiểu ND: Loại làm mát bằng nước này được sử dụng chủ yếu cho các máy biến áp lò và biến áp lực cỡ lớn đặt trong phòng kín nơi mà các phương pháp làm mát khác không thể sử dụng được. Để đủ công suất làm mát cần có 4-5 lít dầu đi qua bình mát dầu trong một phút đối với 1KW tổn thất. Nhiệt độ dầu vào và ra chênh lệch nhau cỡ 100C. Thông thường người ta đặt vài bình mát dầu hoạt động song song để dự phòng nóng hoặc dự phòng nguội.

Trước đây người ta dùng các bình mát đặt dựng đứng, ngày nay phần lớn các bình mát dầu thuộc loại nằm ngang. Loại sau này có ưu điểm hơn hẳn ở chỗ để kiểm tra, vệ sinh, sửa chữa các ống làm mát người ta không cần phải tháo các bình mát dầu hoàn toàn mà chỉ cần xả hết nước và mở nắp bình.

Các bơm dầu của hệ thống ND hiện đại đều là loại bơm ly tâm kín, không phớt. Do làm việc trực tiếp trong dầu biến áp nên bơm rất nhỏ, gọn và đặc biệt là không chảy dầu. Việc sửa chữa hệ thống ND về cơ bản giống như hệ thống sửa chữa KD, nghĩa là sửa chữa, vệ sinh các ống làm mát , các ống dẫn dầu, phin lọc, thay gioăng, thay silicagen trong bình hấp phụ, kiểm tra bơm, động cơ, khắc phục các chỗ rò rỉ dầu, nước...

6. Sửa chữa và thay thế các sứ đầu vào máy biến áp

Đối với các sứ đầu vào từ 35KV trở xuống: Cần kiểm tra xem xứ có bị nứt không, bằng cách: Thả sứ vào trong dầu biến áp vài giờ; Lau sạch sứ và rắc bột phấn lên; Sấy sứ ở 40-50 độ C; Các vết nứt hiện rõ trên lớp phấn. Nếu sứ nứt phải loại bỏ. Trường hợp sứ chỉ bị xước men và diện tích các vết xước không quá 0,05-0,075% tổng diện tích bề mặt sứ đồng thời trên một đường thẳng đứng không được có quá 2 vết nứt thì có thể khắc phục. Rửa sạch vết xước bằng axêtôn sau đó dùng chổi lông quét ít nhất 3 lớp epôxi lên, mỗi lớp đều phải sấy khô rồi mới quét lớp tiếp theo.

Đối với các sứ đầu vào 110 KV trở lên: Khắc phục các vết xước như đôí với các sứ từ 35KV trở xuống hoặc sấy chuối sứ bằng bakêlít nh ư đối với các chi tiết cách điện phíp. Việc thay dầu sứ không thể thực hiện được. Các sứ có dầu kiểu hở (sử dụng trong các máy biến áp cũ) có thể tháo rời từng bộ phận để thay gioăng, sấy lõi sứ bằng giấy trong lò chân không, vệ sinh vỏ sứ. Sau khi đã lắp lại và đổ dầu cần nhớ rút chân không ở đỉnh sứ để các bọt khí ra hết, dầu ngấm hoàn toàn vào lõi giấy cách điện. Thời gian rút chân không như sau: 2 giờ đối với 110 KV; 6 giờ đối với 220 KV; 10 giờ đối với 500 KV chân không cần thiết là 750 mmHg. Các sứ có dầu kiểu kín (sứ áp lực) trong điều kiện sửa chữa tại hiện trường có thể làm các hạng mục sau:

- Thay gioăng đỉnh sứ và đáy sứ.

- Thay đồng hồ áp lực

- Xả bớt dầu hoặc nạp bổ sung.

Dầu nạp bổ sung phải đạt các tiêu chuẩn và được hút chân không 755 mmHg trong 4 giờ đối với moõi 50 lít dầu. Khi nạp dầu bổ sung phải có các biện pháp đề phòng không khí lọt vào sứ, áp xuất trong sứ duy trì theo biểu đồ của nhà chế tạo với sai số ±10%. 

Trường hợp td của sứ cao thế tiến hành thay dầu sứ và tuần hoàn nóng để sấy sứ nhưng phải tiến hành tại cơ xưởng trong các điều kiện đặc biệt.

TÌM HIỂU THÊM: Thay sứ máy biến áp - Sứ cao thế - Sứ plugin.

7. Sửa chữa các bình tái sinh dầu, đường ống, các van; bình hô hấp

- Các bình xiphông nhiệt và bình hấp phụ được vệ sinh sạch kiểm tra độ kín ở 2kg/cm2 bằng dầu nóng 600C rồi nạp hạt phụ mới.

- Đường ống được thông rửa áp lực dầu 3kg/cm2, tuần hoàn dầu nóng 600C trong vòng 1 giờ.

- Các van được vệ sinh, thay gioăng, thay tết rà lại mặt van và thử áp lực dầu 3kg/cm2.

- Bình hô hấp được vệ sinh sạch, đổ silicagen mới. Vách ngăn dầu phải được đổ đầy dầu.

Trên đây là thông tin chia sẻ của LQS về dịch vụ sửa chữa phụ kiện máy biến áp các loại. Quý khách hàng cần hỗ trợ kiểm tra, sửa chữa, thay thế máy biến áp và vật tư phụ kiện, có thể liên hệ HOTLINE 0903 924 986 để được tư vấn miễn phí.